Hoofdpijn en duizeligheid

Ongeveer 47% van de mensen heeft er in meer of mindere mate last van. Hoofdpijn kan meerdere oorzaken hebben, maar het wordt slechts zelden veroorzaakt door een ernstige aandoening. Maar wanneer de klachten hevig of frequent aanwezig zijn en u er in het dagelijks leven door wordt beperkt, kan een behandeling bij uw fysiotherapeut of uw manueel therapeut een uitkomst zijn.

Er zijn verschillende soorten hoofdpijn. Mensen met hoofdpijn geven in 60-80% van de gevallen naast de hoofdpijn ook nekpijn aan. De nekpijn kan veroorzaakt worden door gespannenheid van de spieren, beperkingen van de gewrichten, maar ook door overgevoeligheid van het zenuwstelsel als gevolg van langdurige pijnklachten.

Verschillende hoofdpijnsoorten

Spanningshoofdpijn

Spanningshoofdpijn geeft meestal een gevoel alsof er een strakke band om het hoofd zit. Het begint geleidelijk en zo verdwijnt het ook weer. De duur is wisselend van enkele minuten tot meerdere dagen. Ook de nek en schouders kunnen pijnlijk en gespannen aanvoelen. Soms verergeren licht of geluid de pijn.

Migraine

Migraine  is een heftige, bonzende hoofdpijn die zich meestal aan één kant van het hoofd bevindt. Ook hierbij is de duur wisselend van een aantal uren tot zelfs dagen. Soms ontstaat er een aura voorafgaand aan een aanval, maar dit hoeft niet. De hoofdpijn wordt heftiger bij inspanning en gaat vaak samen met misselijkheid. Licht en geluid zijn vaak slecht te verdragen. Meestal is zitten of liggen zonder enige inspanning het prettigste tijdens een migraine aanval.

Cervicogene hoofdpijn

Cervicogene hoofdpijn is een eenzijdige zeurende vorm van hoofdpijn. Deze ontstaat vanuit de nek en is houding- en bewegingsafhankelijk. De hoofdpijn kan in mate veranderen als gevolg van activiteiten van de nek. Deze vorm van hoofdpijn gaat in bijna alle gevallen samen met nekpijn en/of schouderpijn aan dezelfde zijde.

Door middel van een specifiek behandelprotocol, gebaseerd op de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen, kunnen wij in veel gevallen de hoofdpijn frequentie en ernst verlagen.

De behandeling bestaat uit educatie over de relatie van nek en hoofd, verbeteren van de bewegelijkheid van de nek, houdingsadviezen, trainen van specifieke nekspieren en ontspanningsoefeningen.

Duizeligheid

In het algemeen wordt onder duizeligheid verstaan: “Het gevoel dat beleefd wordt als de relatie tot de ruimtelijke omgeving verstoord is.” Wat u voelt kan per patiënt verschillen. Het kan gaan om draaierigheid of licht in het hoofd. U weet soms niet meer waar u bent en kunt het gevoel hebben om te vallen.

Duizeligheid is een klacht die veel voorkomt. Duizeligheid komt vooral veel voor bij mensen ouder dan 65 jaar.

Duizeligheid kan zeer bedreigend zijn. Het brengt u immers letterlijk en figuurlijk uit balans. U kunt er zo onzeker van worden dat het uw dagelijkse leven beïnvloedt. De sociale en maatschappelijke gevolgen van duizeligheid zijn dan ook vaak groot. Zeker bij oudere mensen kan het soms leiden tot verlies van zelfstandigheid.

Vormen van duizeligheid die behandeld kunnen worden door de fysiotherapeut:

Benigne paroxysmale positie duizeligheid (BPPD)

BPPD is een vorm van draaiduizeligheid die ontstaat bij een plotselinge verandering van de stand van het hoofd. Typische luxerende momenten zijn: omdraaien in bed, overeind komen uit bed, naar boven kijken (met hoofd in extensie, bijv. ophangen van de was, ramen zemen), voorover bukken en draaien van het hoofd (achterom kijken).

BPPD is de meest voorkomende oorzaak van (vestibulaire) duizeligheid. Het kan optreden na een periode met bedrust, schedeltrauma, griepperiode, neuritis vestibularis of operatie. In de helft van de gevallen is er echter in de voorgeschiedenis geen aanleiding voor de klachten te vinden.

De oorzaak is gelegen in het verplaatsen van kristallen in het evenwichtsorgaan. Hierdoor is het waarnemen van de bewegingen en plaatsing van het hoofd en de rest van het lichaam verstoort. Vaak is de duizeligheid erg heftig maar duurt kort, vaak minder dan een minuut. BPPD komt het meest voor tussen de 40 en 60 jaar.

Behandeling: de fysiotherapeut zal u behandelen met de eppleymanouvre waarbij er gezorgd wordt dat de kristallen weer terug komen op de juiste plek en daardoor geen verstoringen meer geven in het evenwichtsorgaan. Is 90% van de gevallen zijn de klachten na 1 of 2 behandeling volledig hersteld.

Aspecifieke duizeligheid, veel voorkomend bij ouderen.

Als alle specifieke oorzaken voor duizeligheid uitgesloten zijn, maar u ervaart nog steeds duizeligheid dan kunt u te maken hebben met a specifieke duizeligheid.

Een deel van de informatie voor het evenwicht komt voort uit het gevoel in de spieren en pezen. Signalen uit de benen en de nek geven informatie over de stand van het lichaam en van het hoofd ten opzichte van het lichaam.

Als gevolg van degeneratie in het nekgebied en snelheid van bewegen, ontstaat er een vertraging in deze signalen en daarmee een vertraging in de verwerking in het totale evenwicht.

Hierdoor verliezen ouderen zekerheid in bewegen en kan dit grote beperkingen geven in het dagelijks functioneren.

Behandeling van bewegingsbeperkingen van de nek en specifieke evenwichtsoefeningen kunnen zorgen voor een verbetering in evenwicht, verbeterde zekerheid van bewegen en daardoor verbetering in totale belastbaarheid.

Duizeligheid als gevolg van hyperventilatie.

Wat is hyperventilatie?

Hyperventilatie houdt in dat er krachtiger wordt geademd dan nodig om te voorzien in de behoeften van het lichaam. Daarbij wordt meer CO2 uitgeademd dan door het lichaam wordt geproduceerd, zodat de C02-spanning in het arteriële bloed daalt. Hyperventilatie kan als fenomeen optreden bij een paniekaanval, maar soms ook bij een organische aandoening (b.v. asthma, COPD, hartaanval). De klachten die door hyperventilatie worden veroorzaakt zijn divers: duizeligheid, ademnood, gespannenheid, tintelingen in de vingers etc.

Hyperventilatie en duizeligheid

In een aantal studies naar de oorzaken van duizeligheid wordt hyperventilatie als een veel voorkomende oorzaak van duizeligheid genoemd. In andere studies wordt niet van hyperventilatie, maar van ‘psychogene duizeligheid’ gesproken. Het betreft dan met name een angst- en paniekstoornis, waarbij hyperventilatie als verschijnsel kan optreden.

De duizeligheid wordt meestal omschreven als een zweverig, licht gevoel in het hoofd, soms het gevoel flauw te vallen, het gevoel ´weg te zakken. Er is in het algemeen géén sprake van draaiduizeligheid. Heel vaak zijn autonome symptomen aanwezig zoals hartkloppingen, transpireren, ademnood, paresthesieën en hoofdpijn.

De belangrijkste psychiatrische aandoening waarbij deze vorm van duizeligheid kan optreden is de angststoornis. Andere psychiatrische aandoeningen waarbij duizeligheid kan optreden zijn de depressieve stoornis en somatisatiestoornis.

Veel patiënten hebben baat bij ademhalingstherapie door een fysiotherapeut of haptonoom. Deze therapie kan de klachten doen afnemen door verbetering van het ademhalingspatroon, maar ook door een algemeen ontspannend effect en het gevoel controle over de klachten te hebben.